Mandala τα ιερά Σύμβολα της Φύσης

 

Η φύση είναι γεμάτη Mandala. Αν κοιτάξουμε γύρω μας, ο κόσμος είναι γεμάτος Mandala, σε ένα τριαντάφυλλο, μια μαργαρίτα, ένα ηλιοτρόπιο, σε οποιοδήποτε λουλούδι ανθισμένο βλέπουμε ένα σχέδιο Mandala! Αν κόψουμε ένα πορτοκάλι, ένα μήλο, ένα ακτινίδιο, ένα καρπούζι, τον κορμό ενός δένδρου…, βλέπουμε πάλι Mandala! Ρίξε μια πέτρα σε ήσυχο νερό και θα σχηματιστεί Mandala, τα κύματα που δημιουργούνται από ένα  ήχο είναι επίσης κυκλικά και σχηματίζουν Mandala! Ένα κοχύλι, η κόρη ενός ματιού, ο ήλιος, η πανσέληνος... Μια νιφάδα χιονιού, η δομή κάθε ατόμου στη φύση, τα Fractals επίσης αναπαριστούν Mandala!

 

Στις λαϊκές παραδόσεις όλων των Εθνών, από παλαιότατων χρόνων γίνεται χρήση σχεδίων Mandala.  Τα σχέδια Mandala περιέχουν θέματα και σχέδια που λαμβάνονται από τη γεωμετρία, τη φύση και τη λαϊκή παράδοση. Στην Ελλάδα, τo Χριστόψωμο της Θράκης που ψήνεται την παραμονή των Χριστουγέννων για να ευλογήσει ο Χριστός όλα τα υπάρχοντα του νοικοκυριού, είναι Mandala.  Η Κρητική κουλούρα που γίνεται, στους γάμους, για τη ευλογία του ζευγαριού, είναι επίσης  Mandala.

 

Τι είναι Mandala

Η λέξη Mandala  είναι σανσκριτική, αρχικά σημαίνει ο κύκλος που περιλαμβάνει την περιφέρεια, το κέντρο και όλα τα ενδιάμεσα. Επίσης σημαίνει ιερός κύκλος, ένα δοχείο που περιέχει ουσία, ιερή σύναξη, συναρμολόγηση ή συγκέντρωση.

Στην Ινδική παράδοση, Mandala, είναι το σύμβολο της αλληλεξάρτησης και της ενότητας των Πάντων στη Δημιουργία. Σε ένα Mandala συνυπάρχουν όλα τα ανόμοια που όμως συνδέονται μεταξύ τους δυνάμει της σχέσης τους με το κέντρο γι αυτό θεωρούνται ιερά σύμβολα που αναπαριστάνουν το «Όλον» και τη Ζωή.

Mandalas έχουν βρεθεί στους τοίχους των προϊστορικών σπηλιών, στους αρχαίους τάπητες, τις υαλογραφίες (βιτρώ), και στην καλλιτεχνική έκφραση των ανθρώπων  σε όλο τον κόσμο. Επίσης σε όλους τους ναούς όλων των θρησκειών, από αρχαιοτάτων χρόνων, βρίσκουμε σχέδια Mandala  σε μορφή θόλου. Όλα αυτά τα σχέδια ή διαγράμματα έχουν τρία κοινά χαρακτηριστικά: ένα κέντρο, τον κύκλο και την αρμονική σύνθεσή τους.

 

Ο κύκλος είναι το γεωμετρικό σχήμα χωρίς αρχή και τέλος ή θα μπορούσαμε να πούμε η αρχή και το τέλος του συμπίπτουν. Είναι επίσης το σύμβολο της αιωνιότητας, της προστασίας, της πληρότητας. Έχουμε τους κύκλους της ζωής, των εποχών, κύκλος του ήλιου και της σελήνης ..

Το τετράγωνο, το τρίγωνο και άλλα γεωμετρικά σχήματα θεωρούνται παραλλαγές του κύκλου.

Κάθε κυκλικό σχήμα έχει το κέντρο του το οποίο έλκει αμέσως την προσοχή του ανθρώπου, γι αυτό και από αρχαιοτάτων χρόνων χρησιμοποιείται σαν εργαλείο εστίασης της προσοχής και διαλογισμού. Για το λόγο αυτό τα σχέδια  Mandala μπορούν να παίξουν ευεργετικό ρόλο σε όσους τα χρησιμοποιούν, αφού μέσω της ιερής Γεωμετρίας μας συνδέουν με το Αληθινό Αίσθημα Ύπαρξης μας.

Σε ένα προσωπικό επίπεδο ένα mandala είναι μια οπτική έκφραση των σχέσεων μεταξύ των πολλών πτυχών της ύπαρξής μας. Η σειρά ομόκεντρων μορφών προτείνει μια προοδευτική μετάβαση μεταξύ των σταδίων ανάπτυξης. Κατά συνέπεια ένα mandala είναι επίσης ένα σύμβολο της δυνατότητας του μετασχηματισμού.

 

Σε ένα μεγαλύτερο επίπεδο, ένα mandala είναι ένα ολόγραμμα του κόσμου, υπενθυμίζοντάς μας τη σύνδεση και τις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων επί μέρους τμημάτων της Δημιουργίας, του Ενός Συνόλου, που δεν είναι άλλο από το «ΟΛΟΝ». 

 

Τι μπορούμε να κάνουμε τα σχέδια Mandala 

Εδώ και αρκετά χρόνια, στην Ευρώπη και την Αμερική, ο σχεδιασμός και ο χρωματισμός σχεδίων  Mandala  χρησιμοποιούνται σε παιδιά και σε ενήλικες, σαν μία ευχάριστη και μοντέρνα μέθοδςο διαλογισμού και χαλάρωσης, συγκέντρωσης και εστίασης της προσοχής, με θεραπευτικές ιδιότητες ιδιαίτερα σε ψυχοσωματικά προβλήματα. Από πολλούς ψυχολόγους, πρώτο τον Γιουνγκ, χρησιμοποιούνται και για καθαρά θεραπευτικούς σκοπούς.

Η Μαρία Μοντεσσόρι πολλά χρόνια πριν υποστήριζε ότι η ηρεμία είναι μια βασική προϋπόθεση για τη σωστή ανάπτυξη και διαπαιδαγώγηση για όλα τα παιδιά. Ηρεμία εδώ σημαίνει σύνδεση με την ησυχία σαν εσωτερική κατάσταση, η εσωτερική γαλήνη, στην οποία τα παιδιά μπορούν πολύ εύκολα να αφεθούν και μάλιστα με χαρά, αρκεί να βρεθούν στο κατάλληλο περιβάλλον και με την κατάλληλη καθοδήγηση. Ένα τέτοιο περιβάλλον τα βοηθά να παίξουν, να μάθουν και να δημιουργήσουν με μεγάλο  ενδιαφέρον και  χαρά.

 

O χρωματισμός Mandala είναι μια δραστηριότητα που βοηθά ιδιαίτερα τα παιδιά να ησυχάσουν και να μάθουν να εστιάζουν την προσοχή τους.  Το ίδιο ευεργετικά είναι τα αποτελέσματα και στους ενήλικες. Για αρκετά χρόνια τώρα, σε πολλές χώρες του εξωτερικού, δάσκαλοι χρησιμοποιούν την τεχνική αυτή στις αίθουσες διδασκαλίας για να ετοιμάζουν τους μαθητές τους για το μάθημα.

 

Γιατί όμως ένα σχέδιο Mandala βοηθά στην συγκέντρωση της προσοχής και την ηρεμία του Νου;

Είναι γνωστό ότι ο κύκλος έχει αυτή την κατευναστική, αντανακλαστική, και ειρηνική επίδραση στον ψυχισμό κάθε ανθρώπου, γι αυτό και είναι ένα βασικό σχήμα που συναντάμε  συχνά στη φύση και στους πολιτισμούς όλου το κόσμου. Έτσι τον βλέπουμε να χρησιμοποιείται σε θόλους Ναών σαν εικονογραφίες ή υαλογραφίες, σε ψηφιδωτά δάπεδα και βέβαια σε Λαβύρινθους. 

 

Μπορούμε  να χρησιμοποιήσουμε τα σχέδια Mandala  με διάφορους τρόπους.

     Το πρώτο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε, μόλις βρεθούμε μπροστά  σε ένα σχέδιο Mandala,  είναι να αφήσουμε το βλέμμα μας να αναπαυθεί επάνω του και απλά να ησυχάσουμε. Ένας διαλογισμός που μπορεί γρήγορα να φέρει ηρεμία στο σώμα και γαλήνη στο νου.

     Το δεύτερο είναι να το χρωματίσουμε, είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο «καθαρίσματος» του Νου. Πολλοί επισημαίνουν το αίσθημα ευφορίας και αισιοδοξίας που παρατηρείται στη διάρκεια της ενασχόλησης τους με αυτά τα ιερά σχέδια.

      Επίσης μπορούμε να δημιουργήσουμε τα δικά μας σχέδια Mandala εκφράζοντας τα αισθήματα και τη κατάσταση μας εκείνης της στιγμής. Είναι τόσο ευχάριστο και χρήσιμο να μπορείς να μετατρέπεις μια εικόνα που υπάρχει στο νου σε κάτι ορατό, ενισχύει τη δυνατότητα συγκέντρωσης προσοχής και τη δημιουργικότητα σου.

Οι Ινδουιστές και οι Βουδιστές μοναχοί χρησιμοποιούν Mandala  για διαλογισμό, δεήσεις και επικλήσεις.

Η Ινδή γυναίκα που θέλει να ζητήσει τη βοήθεια μιας Θεότητας για ένα θέμα που την απασχολεί, βγαίνει το πρωί με την αυγή της ημέρας έξω από την πόρτα του σπιτιού της και προσευχόμενη δημιουργεί ένα σχέδιο Mandala χρησιμοποιεί αλεύρι ρυζιού σε διάφορα χρώματα, βαμμένη άμμο, πέτρες, λουλούδια, φύλλα ή ό,τι άλλο έχει στη διάθεση της. Είναι η προσφορά της στη Θεότητα για τη βοήθεια που ζητά. Οι λόγοι και  οι περιπτώσεις ποικίλλουν, να ανακουφιστεί κάποιος από κάποιο βάσανό, να προσκαλέσει τη γονιμότητα ή να κρατήσει τα κακά πνεύματα μακριά από το σπιτικό της. Μόλις τελειώσει μπαίνει στο σπίτι, ενώ οι περαστικοί μπορεί να περάσουν πάνω από το σχέδιο και να το χαλάσουν!.. Δεν πειράζει. Ο σκοπός του εξετελέσθη! Είναι ένας τρόπους  μη ταύτισης με το αποτέλεσμα του έργου. Κατά το  Karma Yoga δεν είναι χρήσιμο να ταυτιζόμαστε με τα αποτελέσματα των έργων μας, αφού τα πάντα γίνονται με τη βοήθεια του Θεού και για την υπηρεσία Του.

Πως όμως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα σχέδιο Mandala;

Ο χρωματισμός Mandala  είναι απλή διαδικασία και το μόνο που χρειάζεται είναι να είμαστε ήσυχοι και χαλαροί. Είναι πολύ σημαντικό να μην επιδιώκουμε κανένα αποτέλεσμα και να επιλέγουμε τα χρώματα όχι μετά από νοητική διεργασία αλλά διαισθητικά.

 

Βλέποντας τα χρώματα μπροστά μας ο νους θα μας προκαλέσει να «συνδυάσουμε» τα χρώματα μεταξύ τους!! Δεν είναι χρήσιμο να ενδώσουμε σε αυτή την «πρόκληση» του νου! Εστιάζοντας τη προσοχή μας επάνω σε όλα τα χρώματα που έχουμε μπροστά μας, χωρίς να επηρεαζόμαστε με ό,τι έρχεται στο νου, επιλέγουμε το χρώμα που μας «καλεί». Δεν έχει σημασία αν «ταιριάζει» ή όχι!! Είναι σημαντικό να νοιώθουμε ελεύθεροι να χρησιμοποιούμε όποια χρώματα θέλουμε καθώς επίσης και να δημιουργούμε δικά μας σχέδια ή σύμβολα, αυτοσχεδιάζοντας.  Έτσι το αποτέλεσμα θα είναι ελεύθερο από κάθε είδος ταύτισης ή προσκόλλησης. Συγχρόνως, στη διάρκεια του χρωματισμού, μπορούμε να παρατηρήσουμε όλη τη κίνηση και τα σχόλια που εγείρονται στο νου. Μια διαδικασία πάρα πολύ χρήσιμη για να συνειδητοποιήσουμε τις ταυτίσεις ή τους περιορισμούς μας καθώς και τις αρέσκειες και απαρέσκειες μας.

Είναι πολύ ενδιαφέρον να προσπαθήσουμε να δώσουμε όνομα στο σχέδιο αφού πρώτα το χρωματίσουμε. Αφού διαλογιστούμε για λίγο επάνω του μπορούμε να παρατηρήσουμε το όνομα έρχεται στο νου αυθόρμητα και χωρίς σκέψη.

Επίσης μπορούμε να φωτοτυπήσουμε ένα σχέδιο και να το χρωματίσουμε με διαφορετικά χρώματα… θα είναι μια έκπληξη.

 

Αφήστε ελεύθερη τη φαντασία σας και δημιουργήστε τα δικά σας σχέδια.

Έτσι ή αλλιώς το να ασχολείται  κάποιος με τον σχεδιασμό ή χρωματισμό Mandala  είναι κάτι πάρα πολύ χρήσιμο και εποικοδομητικό. Αφού ο Νους ησυχάζει και το σώμα ησυχάζει και όλος ο οργανισμός ηρεμεί και γαληνεύει. Είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο αντιμετώπισης και διαχείρισης τους άγχους.

 

Μπορεί να θεωρηθεί μια πνευματική εργασία που ξυπνά τη συνείδηση και αναζωογονεί τα συναισθήματα, εναρμονίζοντας μας με τους αιώνιους ρυθμούς της φύσης και του κόσμου όλου, αλλά και ένα ευχάριστο παιχνίδι για μικρούς και μεγάλους που προσφέρει όχι μόνο ηρεμία αλλά και χαρά.

Επίσης είναι χρήσιμο να θυμόμαστε είναι ότι μία από τις έννοιες του κύκλου είναι να μας θυμίζει την ουσία και τα περί της ουσίας… αν σκεφτούμε την λέξη περι-ουσία θα καταλάβουμε τι ακριβώς σημαίνει…

Δίνοντας την προσοχή μας σε ένα σχέδιο Mandala ας έχουμε στο νου ότι η Ουσία πάντα βρίσκεται στο κέντρο… τα υπόλοιπα είναι τα «περί»... και ας συλλογιστούμε..  τι είναι πιο σημαντικό στη ζωή μας: η Ουσία ή τα περί-ουσίας; 

Θα βρείτε Mandala για χρωματισμό εδώ:  http://afrmandala.blogspot.gr/p/blog-page.html

Ότι και να κάνετε με όλα αυτά τα σχέδια ελπίζω να τα απολαύσετε.

Καλή σας διασκέδαση.

Αφροδίτη Αργυροπούλου

Αναρτήθηκε από  Afroditi Argyropoulou